बुंग-२…(भाग-३)

बुंग-२…(भाग-३)

बुंग टू असे वाचावे…

विशेष सूचनाः

१. या लेखाचे नाव `धूम-२’ च्या धर्तीवर न ठेवता `दबंग’ प्रेरणेने `दबुंग’ ठेवावे असे काही सलमानप्रेमींनी कळवले आहे.पण `नामांतर’ या विषयासोबत येणा-या प्रदीर्घ चळवळीच्या धास्तीने आम्ही तो विचार तुर्तास प्रलंबीत (की निलंबीत..) ठेवत आहोत.

लायसेन्स एकदाचे दाखवून व नंतर त्याला व्यवस्थित पाकीटाच्या कार्ड होल्डर मध्ये ठेवत मी एकदाचा आत प्रवेश केला.

आता पुढे…

आत गेल्या गेल्या मला मुघल निर्मीत किल्ल्यांवर असणा-या `दिवाण-ए-आम’ व `दिवाण-ए-खास’ यातील फरक काय असतो याचा उलगडा झाला.बाहेरच्या जागोजागी असणा-या अस्वच्छतेची,धुळीची सवय झालेल्या या अस्सल `दिवाण-ए-आम’ भारतीय सामान्य नागरिकाला आतले चकचकीत,स्वच्छ व भव्य `दिवाण-ए-खास’ वातावरण मे महिन्याच्या भर उन्हातून घरात आल्यावर मिळणा-या कैरीच्या थंडगार पन्ह्यासारखे सुखावह वाटले. शांत एका जागेवर उभा राहून तो पुर्ण परिसर ग्लासमध्ये पन्हयाचा खाली राहिलेला गर देखील जिभेने चाटून खावा त्याप्रमाणे न्याहाळला.विवीध विमान कंपन्यांचे काऊंटर्स,अनेक आरामखुर्च्या,जागोजागी लावलेले टी.व्ही.संच,चकचकीत फरश्या,त्याला अजूनच चकचकीत करण्यासाठी चाललेले स्वच्छता कर्मचा-यांचे प्रयत्न (इतके चकचकीत की एका पिंगट केसांच्या भारतीय महिलेचा लिपस्टीक व्यवस्थित करण्यासाठी हातात धरलेला आरसाही `गोल मटोल’ रुप त्या फरश्यांमध्ये न्याहाळण्यात असल्याचा मला भास झाला. (स्वतःचे त्या बाईचे नव्हे..उगाच कशाला आपण कोणाच्या भरभक्कमपणाविषयी बोला..)), कधीही आजवर पाहिले नाही अश्या पध्द्तीचे लोखंडी पाईप चे छताचे नक्षीकाम,अनेक प्रवाश्यांची रेलचेल. मला तर आताच हवेत तरंगायला झाले.सुदैवाने हातात व खांद्यावर असणा-या बॅगांच्या वजनाने बहुदा मी जमिनीवरच राहिलो.

एक गोष्ट मला प्रकर्षाने जाणवली की तेथे मी सोडलो तर जवळजवळ प्रत्येक व्यक्तीने सामान हे चार चाकी ट्रॉल्यांवर ठेवलेले होते. आजूबाजूला नजर टाकल्यावर तेथे एक खूपच मोठी व भरपूर चाके असणारी ट्रॉली कोप-यात लावलेली दिसली.`लग्नाच्या पुर्ण व-हाडासाठी असणार बहुदा’ माझ्या मनात त्या महाकाय ट्रॉलीचा उपयोग डोकावला. माझ्या सामानाच्या मापाची लहान ट्रॉली मला एकही तेथे दिसेना. त्याचवेळेस माझ्यापेक्षा थोडासा वयाने लहान असणा-या (म्हणजे वय वर्षे साधारण १० ) एका बालकाने त्याच (व-हाडासाठी वाटलेल्या) महाकाय ट्रॉलीतून एक ट्रॉली अलगद ओढून बाहेर काढली व ती महाकाय ट्रॉली म्हणजे अनेक ट्रॉलीज एकेमेकात फसवून (अडकावून या अर्थाने) बनलेली साखळी असल्याचा मला साक्षात्कार झाला.स्वतःच्या या घोर अज्ञानाचे नैराश्य पुढे वाढून ठेवलेल्या विमानप्रवासाच्या उत्सुकतेत विरघळवत मी `जेट’ चे काऊंटर शोधले.माझ्या समोर रांगेत पुन्हा एकदा ते विदेशी जोडपे आपल्या भरगच्च शरीर व सामानासोबत होते. माझ्या आधी त्यांनी त्यांच्या बहुतांशी बॅगा काऊंटर वाल्या बाईच्या शेजारी असणा-या बेल्ट वर टाकल्या होत्या. तेथे उभ्या असणा-या व हिरव्या रंगाचे रेडीयम वाले जॅकेट घातलेल्या एका कर्मचा-याने त्यांना एक मोठे पान चिटकावले. (म्हणजे त्या बॅगस ला जोडप्याला नव्हे) मग आपल्या हातात ठेवलेल्या दोन बॅगज लाही दो-याने लेबल अडकावून व त्या बाईकडून कसलेसे छापील कार्ड घेत दोघांनी मला पुढे येण्यासाठी जागा दिली. त्या काऊंटरसमोर जाऊन मी उभा राहिलो व पलिकडचे दॄश्य पाहून मी क्षणभर भांबावलो.

मी इतका वेळ काऊंटर वर बसलेली बाई ( `काऊंटर पलीकडे बसलेली बाई’ हा शब्दप्रयोग जास्त सोज्वळ राहील नाही का? ) असेल  असे तिच्या आवाजावरून काढलेल्या निष्कर्षाला नवीन बांधलेल्या उड्डाणपुलाला त्याच्या खाली रात्रीतून येऊन संसार थाटलेल्या कुटूंबाच्या मुळ पुरूषाने मारलेल्या शिंकेनेच तडा जावा याप्रमाणे तडा गेला.समस्त व्याकरणपंडीतांना फेफेडे आणायला लावत प्रथमच स्त्रीलिंगी `ती’ हा  वास्तवात पुल्लींगी `तो’ निघाला.या आधी आवाजावरून फसल्याचे दुसरे उदाहरण म्हणजे उषा उत्थुप. या उत्थुपबाईंचे `हरी ओम हरी’ जेव्हा मी प्रथम ऐकले तेव्हा अतिशय गोड किशोरवयीन पॉप मेल सिंगर आला आहे व त्याचे हरी ओम हरी,चाराने की खारी..बायको बोम मारी…(असे पुढील काव्यनिर्माण स्वतःच्या काव्यप्रतिभेने करून) हे उत्कॄष्ट गीत नक्की ऐका अशी एक मोफत जाहीरातही मी करीत असे.कालांतरानी त्या उत्थुप नावाच्या गायकाचे पुर्ण नाव उषा उत्थुप असल्याचे समजल्यावर जो धक्का बसला तोच आज पुन्हा बसला.

पण तो `तो’ निघाला हे ठीकच झाले कारण अतिशय विरळ होत चाललेले डोक्यावरचे व वाढत चाललेले मिशीवरचे व हातावरचे केस या चुकलेल्या व्यस्त समिकरणाची स्त्री ही प्रथमच विमानप्रवासास निघालेल्या माझ्यासारख्या चिमुरड्याला निव्वळ भिती दाखविण्यासाठी ठेवली आहे असे वाटले असते( ७५ किलोचा व तिशी ओलांडलेला देह बाळगून स्वतःला चिमूरडा म्हणवून घेण्याची धिटाई बायकोपासून लांब गेल्याने बळावत चालली आहे अश्या निष्कर्षाला न येता हा शब्दप्रयोग विमानप्रवासाच्या अनुभवाच्या बाबतीत केला आहे हे ध्यानात घ्यावे).व कदाचीत विमानप्रवास हा आमच्यासारख्यांसाठी `इन्स्टालमेट्स’मुक्त जिवनाच्या स्वप्नासारखेच अपुरेच राहिले असते. `युअर टिकीट सर’ तुतारी बासरीच्या आवाजात म्हणाली व मी भानावर आलो. मी तिकीट त्याच्यापुढे ठेवले.ते बघून तो काही टाईप करू लागला. `एनी बॅगेज सर’?..मी माझ्या खांद्यावरची एक व हातातली एक अशा दोन्ही बॅगा वर उचलून दाखविण्याचा प्रयत्न करत `वन..टू…’ असे बॅगांच्या संख्येचे मोजमाप त्याला दिले..माझ्या त्या वन..टू…च्या पुढे लगेच  `बकल माय शू’ असे मात्र तो म्हणाला नाही. त्यादरम्यान दोन्ही बॅगा वर धरल्याने माझा आकार मात्र त्या`बिग फॅट हेन’ वजा झाला. सर बोथ इन बॅगेज? ऑर हॅंडबॅगस…?’ त्याने हॅंडबॅग म्हटल्यावर मला लगेच `विस किलो’ आठवले.पण माझ्याकडे वजनाचा हिशेब तयार होता.मग मी लगेच `धीस लगेज इन बॅगेज’ असे यमक जुळवत ती मोठी बॅग बेल्ट वर ठेवली व त्या स्त्री-पुरूष आवाजातील त्या द्वंद्वगिताचा अंत केला. एक प्रिंट निघाली व ती त्या बॅगला फास दिल्यागत डकवण्यात आली. त्यामुळे गुदमरून जाऊन माझ्या त्या काळ्या कुळकुळीत बॅगेचा चेहेरा अजूनच काळवंडला.

क्षणार्धात ती त्या बेल्टवरून पुढे सरकत नजरेआड झाली. माझ्या हॅंडबॅगला लावण्यासाठी त्याने मला एक दोरा लावलेला टॅग दिला.एक वेळ फेसबुकवर फोटो टॅग करणे लवकर जमले पण हा टॅग लावताना पुन्हा घाम निघाला आणी आमच्या त्या नवखेपणाचा फायदा घेत तो हिरव्या जॅकेटवाला मला टॅग लावून देत उपकाराच्या ओझ्याखाली दाबून गेला. दरम्यान `युअर बोर्डींग पास फॉर मुंबाsssय सर’ असे म्हणत नाटकाचा फुकट पास दिल्यासारखा एक आयताकृती जाडसर कागद काऊंटरवाल्याने माझ्याकडे दिला. त्याच्या त्या `मुंबाsssय’ या `शांघाsssय’ सदॄश्य उच्चारांनी आपला शांघाय कधी होतो यासाठी मुंबादेवीला साकडं घालून वाट बघत बसलेली आपली मुंबापुरी मात्र प्रसन्न पावली असणार.

त्या पासवर मोठ्या अक्षरात वर `जेट कनेक्ट’ असे लिहीलेले होते.त्यानंतर माझे नाव,कुठून कुठे जाणार वगैरे मजकूर होता.`शिट नं’ नीट बघून घ्या, बोर्डींग पास वर लिहीलेला असतो हे गोंदविलकरांचे वाक्य आठवले ( `स’ ला `श’ म्हणायच्या त्यांच्या सवयीमुळे भल्याभल्यांना गप्प करणा-या क्रिकेटर व समालोचक नवज्योतसिंगास ते `सिद्धू' आडनाव बदलावयास लावतील हे मात्र नक्की..)   . मग कुठे `शिटा’ यचय हे पासवर नीट वाचले. `सीट ३७ सी’ अशी ओळ दिसली आणी मग सकाळी सकाळी `बसायला’ जागा मिळणार याचा निखळ आनंद झाला.(ह्या आनंदाचा खरा परामर्श पंधरा लोकात एकच `विसर्ग विहार’ असणा-या घरात राहिल्यशिवाय समजणार नाही.)

क्रमशः लवकरच…

बुंग-२…(भाग-२)

बुंग-२…(भाग-२)

वरिल बुंग-२ हे नाव धूम-२ (धूम टू) या धर्तीवर वाचावे…

विशेष सूचनाः
१) तुमच्या मागच्या लेखांपेक्षा विनोद कमी वाटतो असे काही आदरणीय वाचकांनी कळविले आहे.यावर मी इतकेच म्हणू शकेल की विनोदावर बळजबरी करता येत नाही.(तसेही `बळजबरी’ हा गुन्हा आहे.) माझा लेखक म्हणून दॄष्टीकोन वाचकाला दिवसाच्या ताणतणावापासून थोडा विरंगुळा देणं हा आहे.व त्यानिमीत्ताने वाचन पूर्ण सुटलेल्या आम्हा सगळ्यांना थोडंफार पुन्हा वाचनाकडे वळता आल्यास हे लेख सफल आहेत असे मी मानतो.

२) काही मित्रांनी याचे कथाकथन स्वरूपात रुपांतर करून व्हिडीयो करावा असा आमच्या (अति) प्रेमापोटी सल्ला दिला आहे.आज खरं म्हणजे दॄकश्राव्य माध्यमातून कुठलीही कला जास्तीत जास्त लोकांपर्यंत पोहोचते हे खरे आहे.वाचनापेक्षा पाहण्याकडे/ऐकण्याकडे कौल जास्त आहे हे ही खरे आहे पण त्याचबरोबर सादरीकरण हा तोंडचा खेळ नाही.त्यासाठी प्रतिभा (टॅलेंट या अर्थाने )असावी लागते. तरीही हा विचार नक्कीच करू.पण तोवर लेख वाचण्याची व (आवडल्यास) प्रेरणा देण्याची प्रक्रिया चालू ठेवावी. 

मी लगोलग बॅग काढली.हॅंडबॅग खांद्याला लटकावली व मागे वळून सगळयांना हात केला.त्यावेळेस गोंदविलकर त्यांच्या घड्याळाकडे,चिरंजीव बाजूला येऊन उभी राहिलेल्या ऑडी कडे तर सौभाग्यवती त्या ऑडीतून बाहेर पडून चूकून जवळ जवळ माझ्या शेजारी येऊन थांबलेल्या एका पावणेसहाफूटी विदेशी तरूणीकडे पाहण्यात गुंग होत्या.आणि नेमकी त्यावेळेस ती विदेशी तरूणी माझ्या (रुपड्या) कडे बघत होती ( असा मला दाट संशय आहे ).म्हणजे बघा..सौभाग्यवती तिच्या कडे..ती माझ्याकडे ..आणी मी आमच्या सौं कडे…(आणी कोणाला बोंब मारून सांगणार नसाल तर मी ही तिच्याकडेही भरभरून ) असा काहीसा तो कटाक्षांचा त्रिकोण तयार झाला. पण इथे पायथागोरस वगैरे मंडळींना त्यांचे कर्ण वर्ग पाया वर्ग चे कुठलेही प्रमाणं मांडण्याचा वेळ न देता अचानक त्या त्रिकोणाला पालवी फुटली व त्यातून एक लघुकोन, विशालकोन, पंचकोन, अष्ट्कोन, अर्धवर्तुळ, समद्विभुज, समांतरभुज व गरज पडल्यास शंकाकृती,अष्टभुजाकृती,अंडगोल या सर्व भुमितीय आकृत्यांचा एकत्र परिपाक असणारा एक अतिविशाल लाल गोरा मानवी देह (घाईघाईत सांगतो पुरूष जातीचा) त्याच ऑडीतून बाहेर पडला व त्या तरूणीच्या शेजारी जाऊन उभा राहिला.

ते भूमितीचे न सुटलेले लाल गोरे कोडे, ती पावणे सहा फूटी विदेशी गोरीपान तरूणी व त्यांच्या शेजारी उभा साडेपाच फूटी व ब-यापैकी उजळ गव्हाळ रंगांचा मी म्हणजे ऑलींपीक स्पर्धेत असणा-या पोडीयम च्या तीन पाय-या वाटत होतो.आणि त्यातल्या त्यात ब्रॉन्झ मेडल वरील पायरी ही खूपच खोलगट,अनाकर्षक व तीन स्पर्धकात तिसरे आल्यावर मेडल घेतांना ज्या लायकीचे वाटत असेल त्याच लायकीची दिसत असणार. आपल्या भारतीय प्रमाणानुसार गोरा वाटणारा मी त्या दोघांसमोर अगदीच `इष्टमनकलर’ होतो. असो ही वेळ पुन्हा हवा भरून घेण्याची होती.पुन्हा खोल श्वास घेत हवा भरून घेतली. पुन्हा सौ.कडे पाहिले…ह्या वेळेस मी कुठे पाहतोय ह्याची चाचपणी करणारी तिची नजर माझ्या कडे रोखून पाहत होती.

मी तिच्याकडे बघून हसण्याचा केविलवाणा प्रयत्न केला.(तिच्याकडे म्हणजे माझ्या बायकोकडे नतद्र्ष्टांनो…) मी हसत आहे हे लक्षात आल्यावर अचानक सौ.भानावर आल्या व त्यांनी आपला हात बाहेर काढत मला टाटा केला.चिरंजीवही हात हलवत होते. का कोण जाणे अचानक अंगावर शहारे आले..मी ओरडूनच बायकोला सांगितले..मुलांची काळजी घे…पॉलीसी चे हफ्ते कालच भरलेत..जमा खर्चाचा हिशेब तुझ्या पर्समध्ये टाकलाय…काही पैसेही ठेवलेत…आणि नकळतच मी बोलून गेलो…काही झालं तर…..’.यावर सौं चे डोळे अचानकच मोठे झाले व आपले बोट ओठांवर ठेवत त्यांनी मला गप्प राहण्याची खूण केली…..आणी माझे ` काही झालंतर …तुझा भाऊ आहेच सगळं सांभाळून घ्यायला’ हे वाक्य हवेतच विरले. बाकी बायकांना आपल्या माहेरच्या मंडळींवर येणा-या आपत्तीची चाहूल आधीच कशी लागते काय ठाऊक?.. असे विचार माझ्या मनात आले… 

गोंदविलकरांना या निरोपसमारंभात काडीचाही रस नव्हता.त्यांचा घड्याळाचा काटा आता बहुदा पाचव्या मिनीटांच्या शेवटच्या ट्प्प्यात घोडदौड करत होता.चाळीस रुपयांचा चिमटा त्यांना पार्श्वभागावर बसणार होता.(कारण त्यांचे पैशांचे पाकीट ते मागच्या खिशात ठेवतात.आणि मागे बसलेल्या चिरंजीवांचा त्यात काहीही `हात’ नाही) त्यांनी कारचा गियर टाकून तिला पुढे दामटली व बायकोने व मुलाने मागे वळून मला शेवटचा टाटा केला.त्यांची गाडी नजरेआड झाल्यावर मी बॅग उचलून मी आजूबाजुला नजर टाकली.
विमानतळाला आत जाण्यासाठी दोन दरवाजे दिसत होते. त्यातील एकावर `आगमन’ तर दुस-यावर `प्रस्थान’ असे लिहीलेले दिसले.दोन्ही दरवाज्यांवर गर्दी होती. `आगमन’ म्हणजे विमानासाठी आलेल्या लोकांचे का विमानातून आलेल्या लोकांचे हे माझ्या लक्षात येईना.तोच मुद्दा `प्रस्थान’ च्या बाबतीत होता.`प्रस्थान’ विमानासाठी आलेल्यांचे का विमानातून बाहेर जाणा-यांचे? शोले तील जय-विरू च्या त्या नाण्यासारख्या दोन्ही गोष्टी दोन्ही बाजूनी सारख्याच वाटू लागल्या.(स्वतंत्र्य भारताच्या त्या `शोले’ कथेत जॉर्ज -६ एम्परर लिहीलेले नाणे का वापरले असेल हे मला अजूनही न सुटलेले कोडे आहे.) मग अराईव्हल व डिपार्चर या दोन इंग्रजी जुळ्या बहिणींवरून काही बोध होतो का हा अंदाज घेतला आणी शेवटी नाईलाजाने अस्सल भारतीय जे करतो तेच मी केलं..चार चौघे ज्या दिशेने आत जात आहेत तो रस्ता मी पकडला.(एकला चालो रे केलं असतं तर विमानतळाच्या व्यस्त वेळेस मी फार तर स्वच्छतागृहात पोहोचलो असतो.)

तो रस्ता डिपार्चर च्या दिशेने जात होता.रांगेत उभा राहिलो.रांग अक्षरशः रांगत पुढे जात होती.प्रत्येक आत जाणा-या व्यक्तीला दोन खाकी कपड्यातले काही मागत होते.( खाकी कपडे आणी मागणे हा समानार्थी शब्द असल्याचा बहुतेकांचा समज आहे )प्रत्येक जण त्यांना काहीतरी कागद दाखवित होता.तो कागद वाचल्यावर मग आत जाण्यास मिळत होते.माझ्या पुढच्या व्यक्तीने त्याचे तिकीट बाहेर काढल्याने मी देखील लगोलग तिकीट खिशातून खेचून बाहेर काढले व मोठ्या ऐटीत ते त्या खाकी वर्दीच्या हातात ठेवले.माझ्या हातातली ती जड बॅग व खांद्यावर अडकविलेल्या हॅंड्बॅगेत मी (जास्त) अजागळ वाटत असावो.`सर युअर आयडेंटीटी’ खाकी वर्दी कडून इंग्रजी ऐकताना मला `उपेक्षू नको..गुणवंता अनंता..रघूनायका मागणे हे ची आता…असे म्हणत नंतर खड्या आवाजात जय जय रघूवीर समर्थ’ म्ह्णत भिक्षा मागणा-या आमच्या रामदासी बाबा सातारकर जोशींनी अचानकच `वो जब याद आये...बहोत याद आए’ हे भक्तीगीत म्हटल्याचा भास झाला.

मी जपून खिशात माझे ड्राईव्हींग लायसेन्स आणलेले होते. सर्व नियम आधीच ठाऊक असल्याच्या आत्मविश्वासात मी खिशात हात घातला (स्वतःच्या) पण लायसेन्स तेथे नव्हते.मग थोडासा बावचळून मी बॅगा ठेवल्या व खालचा,वरचा,मागचा सगळे खिसे खसा खसा हात घालून लायसेन्स पाहिले पण ते कुठेच नव्हते.पण गेले कुठे…मला दरदरून घाम फुटला.`मी लायसेन्स आणले होते कुठे गेले समजात नाही’ असे काहीसे पुटपुटत आर्जववजा खुलासा केला पण खाकी वर्दी ठाम होती.`सर आयडेन्टीटी लागेलच…’ मी कमालीचा हादरून गेलो होतो.आता वेळेवर इलेक्शन कार्ड किंवा काही घरून आणायचे तर तेवढा वेळही नव्हता.थरथरत्या हातांनी मी पुन्हा खिसे चाचपडायला लागलो आणी तेवढ्यात मला `एक्स्क्युज मी’.. असा इंग्रजी फोडणी लावलेले शब्द कानावर आले. मी गर्रकन वळून आवाजाचा वेध घेतला. तेव्हाचा तो लाल गोरा आडवा उभा विदेशी पहेलवान माझे लायसेन्स पुढे करून `इट ड्रॉप्ड फ्रॉम युअर पॉकेट..’ असे उदगारला.बहुदा माझे लायसेन्स मी तिकीट बाहेर काढले तेव्हा पडले असावे. भूमितीच्या जाड पुस्तकाला नागरिकशास्त्राची पाने चिकटून आल्यासारखी वाटली. मी त्याचे हातात हात घेऊन धन्यवाद मानले. तेहतीस कोटी भगवंतांनीच या गॉड ला `देवा’सारखा माझ्या मदतीला पाठविला होता बहुदा.

लायसेन्स एकदाचे दाखवून व नंतर त्याला व्यवस्थित पाकीटाच्या कार्ड होल्डर मध्ये ठेवत मी एकदाचा आत प्रवेश केला.

क्रमशः लवकरच..

बुंग-२…(भाग-१)

बुंग-२…(भाग-१)

वरिल बुंग-२ हे नाव धूम-२ (धूम टू) या धर्तीवर वाचावे…

विशेष सूचनाः

१. ब-याच दिवसांनी आलेल्या या लेखामुळे आता ही श्रुंखला किती भाग चालेल यावर जास्त विचार करून आपले मनःस्वास्थ बिघडावून घेऊ नये.(बिघडल्यास लेखक त्याला जबाबदार राहणार नाही..)

२. बुंग-२ वाचून बुंग-१ शोधत बसू नये.ते केव्हाच उडाले आहे..त्याचा संदर्भ पुढे येईलच.. 

आता गप वाचा…

मित्रांनो,
(नमनालाच मैत्रीणींचा उल्लेख करणे म्हणजे परमवीर चक्राचा एक प्रबळ दावेदार बनण्यासारखे आहे (आणी सारखा उल्लेख केल्यास मरणोत्तर) त्यामुळे सुरूवात फक्त मित्रांपासून केली आहे.तरी सर्वांनी लेख वाचावा…उगच आपल्याला आग्रहच नाही म्हणून लेख सोडून देउ नये.)

तर मित्रांनो…बुंग…या शब्दाचा अर्थ माहित नाही असा कमीत कमी महाराष्ट्रात तरी माणूस सापडणे अवघड आहे.कै.लक्ष्मणराव देशपांडेंनी त्या शब्दाला अजरामर केले आहे.व-हाड निघालय लंडनला या एकपात्री प्रयोगातील `बुंग’ हा एक अविस्मरणीय शब्दप्रयोग आहे.ते बुंग-१ व-हाडाला घेउन लंडनला उडाल्यावरच्या गमती आपण पाहिल्या आहेतच..पण असे अनेक बुंग रोजच्या रोज उडत असतात आणि त्यातील अनेकात प्रथमच बसलेले अनेक बप्पा आणि बबन्या सापडतात. (अनेक असल्याने खरं म्हणजे बप्पे व बबने म्हणायला पाहिजे). हा लेख विमानात प्रथमच बसलेल्या या सगळ्यांच्या प्रातिनिधीक प्रेरणेतून लिहीला आहे.म्हणून हे बुंग-२. हा लेख वाचताना प्रत्येकाने आपला पहिला वहिला विमान प्रवास आठवावा म्हणजे त्याचा ख-या अर्थाने आनंद घेता येईल.ज्यांना तो योग अजून यायचा आहे त्यांच्यासाठी हे एक चांगले `इन्स्ट्रक्शन मॅन्युअल’ ठरेल.

`मुंबईला जायचे आहे..विमानाचे तिकीट मिळेल का?एक फुल्ल..?’यातला फुल्ल हा शब्द ऐकून काउंटर पलिकडच्या अतिकृश ललनेच्या चेहे-यावर पुसटशे हास्य दिसल्याचे जाणवले..मी ही वरमलो..माझा हा देहविस्तार हाफ तिकीटात घेण्याइतकेही वाईट दिवस विमान कंपन्यांवर आलेले नसावेत.पण त्यानंतर मला तिने ३५०० रु.तिकीट सांगितल्यावर मी तिला पुन्हा `एक फुल्ल’ ची आठवण करून दिली.`सर जेट कनेक्ट मुंबई ८ ए.एम. फ्लाईट..ऍण्ड वन फुल्ल’.तिनेही फुल्ल चा उच्चार `मल्ल’ सारखा `फुल्ल’ केला. विमानाला विमान म्हणत नाहीत तर फ्लाईट म्हणतात हा पहिला धडा मी घेतला.माझ्या अपेक्षेपेक्षा हे तिकीट बरेच कमी होते.हे म्हणजे गळा कापून घेण्याच्या तयारीने खाटकाकडे गेलेल्या बोकडाची त्याने फक्त दाढी करून ( व नंतर आफ्टर शेव्ह लावून ) सोडून दिल्यासारखे होते.`मॅडम थोडे स्वस्तातले बघाना…हे खूपच महाग आहे..’ (तोच बोकड थोडा धिट होत आपली काख वर करून तिथलेही केस काढून देण्याची खाटकास विनंती करू लागला.)..`सॉरी सर..धिस इस ऑलरेडी मिनीमम..यु आर लकी टू गेट धिस रेट…’माझ्या कडून काही उत्तर न आल्याने..मग ती पुन्हा सर..विचार करून सांगा…ओके? नेक्स्ट प्लीज…माझ्या मागच्या माणसाला पुढे येण्याची विनंती करत ती म्हणाली.(खाटकाने बोकडाच्या पेकाटात हाणली) मी नाईलाजाने तिकीट काढले.

सकाळी ०८.०० चे फ्लाईट आहे पण तिथे एक तास अगोदर पोहोचावे लागते हे ट्रॅवेल्सवाल्या बाईने दोन-तीनदा सांगितले.`सिट पकडायला लवकर जावं लागतं बहुदा’ आणि तशी जास्तच गर्दी झाली तर अर्धा पाऊण तास उभा राहिलो तरी हरकत नव्हती माझी...अगदीच वेळ पडल्यास ट्रॅवेल्स वाले नाही का ड्राईव्हर शेजारी बसू देतात तसेही चालले असते... असे विचार मनाला चाटून गेले….``ऍण्ड सर ओन्ली २०केजीस अलॉउड..एक्स्ट्रा विल बी चार्जड…’२० किलो…? नक्कीच बाईने माझे हाफ तिकीट काढले असणार…अहो हा ७५ किलोचा देह एक्स्ट्रा चार्ज भरत तर दहा हजारात जाईल…अहो बाई विस किलोत काय होतय? माझं स्वतःच वजनच ७५ किलो आहे..यावर ` सर यू आर सो फनी’..`मी लगेज बद्दल बोलतेय…तुमचे वजन त्यासोबत फ्री आहे….हा..हा..हा…’ तिच्या शरीर यष्टीच्या मानाने जरा जास्तच जोरात हसत ती म्हणाली.तिने तिच्या उभ्या आयुष्यात मारलेला तो एकमेव विनोद असावा कारण त्यानंतर बराच वेळ ती हसत होती.. अशा मोठ्या हसण्याला असूरी हास्य का म्हणतात हे मला तिच्या दंतपक्तींच्या दोन टोकावर असणा-या सुळ्यांकडे पाहून जाणवले.एकंदरीत २० किलो बॅगा चालतील हा साक्षात्कार झाला.` `आणि सर..स्वतःची आयडेंटीटी राहू द्या सोबत…’ मी विमानप्रवास प्रथमच करत असल्याचे मात्र त्या किडकिडीत किडूकलीने ताडल्याचे उघड होते.माझ्या चेहे-यावरील प्रश्नाचिन्हाचे तिने पुन्हा उत्तर दिले…`म्हणजे तुमचे ड्राईव्हींग लायसेन्स,आधार कार्ड,इलेक्शन कार्ड वगैरे….’ कितीही नाही म्हटले तरी तिने फार मोलाची मदत केली होती…म्हणून मी तिला `थॅंक्स हं….’ असे उत्तर दिले..`त्यावर ती `वेलकम सर…’ म्हणत अशी काही गोड हसली की चार चौघे आजूबाजूला नसले असते तर `फ्लाईंग किस…(कमीत कमी) दिला असता ( तिने.. मला …चावट कुणीकडचे).

मी फ्लाईट ने जाणार असल्याचा निरोप एव्हाना सगळया आप्तेष्ट मित्रमंडळ नातेवाईक यांना गेला होता.त्यातल्या त्यात जे कधीही विमानात बसलेले नाहीत व नजिक भविष्यात बसण्याची शक्यताही नाही अशांची विशेष निवड यादी सौभाग्यवतींनी केली होती व त्यांना फोन केले गेले होते.वास्तवीक विमान प्रवासाला निघालेली व्यक्ती हल्ली काही दुर्मीळ लोकांच्या यादीत येत नाही..पण तरीही सौभाग्यवतींनी केलेल्या नव-याच्या ह्या सलेक्टेड मार्केटींगला जोरदार प्रतिसाद मिळाला.

त्यातून मग `वरून आपआपल्या माहेरचे गाव दिसेल का?,विमानातून उडी मारण्याचे पॅराशूट कुठे असते?,विमानाच्या आत आवाजाचा कर्कश्यपणा किती असतो, खूप वर गेल्यावर आमच्या म्हैसमाळला असतो तसा वारा असतो का?,शिटं भरले नाहीत तर पॅशिंजरसाठी पायलट आपल्या ऍपे रिक्षा अथवा ट्रॅव्हेल्स वाल्यांसारखा वाट बघतो का? अश्या कौतुहोलिक प्रश्नांपासून ते वरून उडणा-या घारेची विमानाची टक्कर होते अथवा नाही,पतंगाचा मांजा विमानात अडकल्यास कसे?,विमानाचे इंजिन वर असतानाच बिघडल्यास काय करावे? विमान चालवताना पायलट ला झोप लागल्यास काय?  असे भितीदायक प्रश्नही होते.आमच्या चिरंजीवांनीही या अपेक्षीत २१ प्रश्नसंचामध्ये काही मौलिक भर घातली.त्यांचे काही प्रश्न पुढीलप्रमाणे…`विमानाला रिव्हर्स गियर असतो का?,विमानाला वायपर अथवा इंडीकेटर असते का?विमानाची नंबरप्लेट दिसत नाही मग ती आर.टी.ओ. पासिंग होत नाहीत का? विमान हे तीन चाकी असल्याने त्याला एयर बस असे न म्हणता एयर रिक्षा का म्हणू नये?’  या सर्व प्रश्नांवरून चिरंजीव आर.टी.ओ.ऑफिसर होणार असे मनात येऊन मन प्रसन्न झाले.घरात सुबत्ता येण्याची ती नांदी होती.

त्यानंतर मात्र त्यांनी असा काही गुगली टाकला की त्याचे शंभर टक्के खात्रिलायक उत्तर जोवर मिळत नाही तोवर मी या पुढे पावसात भिजणार नाही.छत्री वापरल्यास ती दहा वेळेस शांपू ने धुवून काढेल व रेनकोट ३ दिवस पाण्यात भिजवून शिकाकाईने धुवून वापरेल.चिरंजीवांचा प्रश्न होता की वर विमानात `सू’ आली तर ती करण्यासाठीची छोटी खोली असते का? असल्यास त्यात होणारे विसर्जन सरळ खाली जमिनीवर येते का? (चिरंजीवांना रेल्वे प्रवासाचा अनुभव असल्याने तेथे होणारे मलविसर्जन त्यांनी पक्के ध्यानात ठेवल्याचे उघड होते.) त्या वेळी मनात हा ही विचार येऊन गेला की नशिब चिरंजीवांनी `सू’ ऐवजी जोडीने वापरला जाणारा शब्द वापरला नाही. नाही तर मी रोज चालत जातानाही हेल्मेट लावून फिरलो असतो.

तर असल्या अनेक प्रश्नांचे ओझे डोक्यावर घेऊन मी विमानतळाच्या आवारात शिरलो. जातानाच एक रूपयाचे दोन नाणे खर्च करून बॅग चे व माझे अशी दोन्ही वजने स्वतंत्र्यपणे करून घेतलेली होती.बॅगचे वजन जास्त झाल्यास त्यातील काही सामान सोबतच्या हॅंडबॅगेत टाकण्याचा सल्ला त्यातल्या त्यात अनुभवी असणा-या गोंदविलकरकाकांनी दिला होता.काटे,सुरे,तिखट,नारळ चालत नाही हे सांगतांना त्यांनी मला बहुदा काटे सुरे समजणार नाहीत की काय ह्या थाटात आपल्या बोटांचे आकार करून मला दाखविले होते.त्यांच्याच गाडीत ते मला सोडायला आले होते.सोबत सौभाग्यवती व चिरंजीवही होते.विमानतळाच्या त्या प्रशस्त इमारतीला बाहेरून पाहतानाच मला भव्यतेचा अंदाज आला व नकळतच मी छातीत थोडी हवा भरून घेतली.(खोल व रुंद श्वास घेऊन..पेट्रोल पंपावर थांबून नव्हे.) येथे पाच मिनीटाच्या वर थांबल्यास गाडीचे ४० रू.पार्किंग लागते हे गोंदविलकरांनी येतांना रस्त्यात चार वेळेस घोकून पाठ करून घेतले असल्याने उगाचच वेळ घालविणेही व्यर्थ होते.मी लगोलग बॅग काढली.हॅंडबॅग खांद्याला लटकावली व मागे वळून सगळयांना हात केला.त्यावेळेस गोंदविलकर त्यांच्या घड्याळाकडे,चिरंजीव बाजूला येऊन उभी राहिलेल्या ऑडी कडे तर सौभाग्यवती त्या ऑडीतून बाहेर पडून चूकून जवळ जवळ माझ्या शेजारी येऊन थांबलेल्या एका पावणेसहाफूटी विदेशी तरूणीकडे पाहण्यात गुंग होत्या.

क्रमशः लवकरच...